Urodził się 28 czerwca 1883 r. w Krakowie, w zasymilowanej rodzinie żydowskiej. Bolesław Drobner syn Romana i Anny z Fieschlerów: działacz socjalistyczny (Polskiej Partii Socjalno-Demokratycznej Galicji i Śląska Cieszyńskiego, Polskiej Partii Socjalistycznej oraz Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej), doktor chemii, kierownik Resortu Pracy, Opieki Społecznej i Zdrowia Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego, pierwszy powojenny prezydent Wrocławia (1945), poseł na Sejm Ustawodawczy oraz Sejmu PRL I,II,III i IV kadencji.
Bolesław Drobner to postać ciekawa i nietuzinkowa. Jego droga życiowa była pełna zakrętów i niespodziewanych zwrotów. Początkowo nic nie wskazywało, że zwiąże się z ruchem komunistycznym. Pochodził z mieszczańskiej rodziny od dawna osiadłej w Krakowie. Jeden z jego dziadków miał posiadać tytuł honorowego rajcy Wolnego Miasta Krakowa. Ojciec był drukarzem. Brał udział w Powstaniu Styczniowym.
Jak zapisał się w historii Wrocławia?
Po zakończeniu II wojny światowej to właśnie Drobner stanął na czele tzw. Grupy Operacyjnej, która na pocztku maja 1945 roku przybyła do Breslau – miasta zniszczonego wojną, opuszczanego przez niemiecką administrację.
18 maja 1945 został przewodniczącym Tymczasowego Zarządu Państwowego miasta Wrocławia – był więc pierwszym polskim „prezydentem” Wrocławia, choć formalnie jego funkcja nie nosiła tej nazwy. To on w imieniu Polski przejmował zrujnowane miasto i rozpoczął organizację życia publicznego.
– Trudno nam przewidzieć, jaki stopień zniszczenia będzie rezultatem toczących się obecnie walk – informuje nas dr. Drobner. – Nie jesteśmy również w stanie określić ile ludności w mieście pozostało. Według jednych danych jest jej 150 tys., według innych do pół miliona. Nie jest to dla nas obojętne z uwagi na konieczność całkowitego odniemczenia Wrocławia, który w okresie rozbicia dzielnicowego Polski dorósł do wysokiej rangi ośrodka wszelkich poczynań, mających na celu zjednoczenie Państwa.
Na zapytanie, jaką jednostkę administracyjną tworzyć będzie Wrocław, dr. Drobner odpowiada:
– Ostatnie spisy ludności wykazywały na terenie Wrocławia około 750 tysięcy mieszkańców, to pozwala nam zorientować się, że będzie on jednym z największych miast Polski, nawet jeśli uwzględnić nieuniknione zniszczenia. Ten fakt skłonił władze Rzeczypospolitej do wydzielenia miasta z terenu województwa dolnośląskiego.
Miasto wojewódzkie
– Będzie więc Wrocław – podobnie jak Warszawa przed wojną – a obecnie Łódź, tworzył miasto w randze województwa, a Prezydent miasta będzie niejako wojewodą grodzkim. Prócz tego będzie w Wrocławiu urzędował wojewoda dolnośląski, na które to stanowisko jest przewidziany wojewoda kielecki ob. Piaskowski. Nie wystarczy oczywiście usunięcie Niemców z Wrocławia, trzeba go nasycić ludnością polską. Będę osobiście popierał przede wszystkim napływ pozbawionych wszystkiego mieszkańców Warszawy oraz repatriantów ze wschodu. Jestem pewien, że uda nam się szybko przywrócić miastu polski charakter.
Ekipy są gotowe
– Posiadam w tej chwili ekipę gotową do podjęcia prac we wszystkich dziedzinach administracji państwowej, samorządu, życia gospodarczego i kulturalnego. Mogę zapewnić, że będziemy we Wrocławiu zaraz po wyzwoleniu go przez oddziały Armii Radzieckiej oraz walczące z nimi oddziały Wojska Polskiego.
Tekst z „Dziennika Zachodniego” z 17 kwietnia 1945 r.
We Wrocławiu chciał wprowadzić swoją utopijną wizję niemalże komunistycznej republiki. Planował, aby każdy zatrudniony przez miasto mieszkaniec miał za darmo wyżywienie, dom, opiekę społeczną i właściwie wszystko, co potrzebne do egzystencji. Dążył nawet do tego, żeby zlikwidować pieniądze.
Jego wizje zyskały zresztą miano „republiki drobnerowskiej”. Utopia, której pragnął we Wrocławiu, była powodem, dla którego został odwołany z fotela prezydenta. Skończył piastować stanowisko 9 czerwca 1945 roku.
Do 2018 Szkoła Podstawowa nr 18 we Wrocławiu nosiła jego imię, lecz decyzją Rady Miejskiej Wrocławia, uchylono nadanie imienia. Decyzja została podjęta po burzliwej dyskusji. Uzasadnieniem wniosku o odebranie patronatu było odwołanie się do socjalistycznej przeszłości Bolesława Drobnera. Decyzja rady nie pociągnęła za sobą konsekwencji w postaci wniosków o zmianie nazwy wrocławskiej ulicy na Nadodrzu.
Więcej na wycieczkach Luckytravelpl i Wrocławskie ciekawostki – miejsca/ludzie/historie
#Opowieści o: Plotki, legendy i inne opowieści – Podróż wokół wrocławskiego Rynku
#Opowieści o: Festung Breslau – kroniki, wspomnienia, relacje – żyć by przeżyć
Drobner i symboliczne gesty
To właśnie on zadeklarował przynależność miasta do Polski, m.in. wywieszając biało-czerwoną flagę na wieży ratuszowej. W przemówieniach podkreślał polskość Wrocławia i nawiązywał do przedwojennej myśli piastowskiej, ale także akcentował potrzebę pokojowej współpracy między narodami.
Późniejsza działalność
Po 1945 roku działał politycznie – był posłem na Sejm PRL, przewodniczącym Klubu Poselskiego PPS, a po zjednoczeniu z PPR – członkiem PZPR. Zmarł 31 marca 1968 roku w Warszawie.
Dziś pamiętamy o Bolesławie Drobnerze jako o tej postaci, która rozpoczęła polski rozdział dziejów powojennego Wrocławia. Choć był osobą kontrowersyjną i wpisaną w realia PRL-u, jego rola w historii miasta pozostaje nie do przecenienia.
„Polska jest wyzwolona. (…) Polska klasa robotnicza umie należycie docenić te zdobycze, które przypadły nam w udziale z pomocą Związku Stu Narodów, który przez usta Wielkiego Stalina głosi nie od dziś wolność i niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej i pomógł nam nad Odrą i Nysą zatknąć sztandary biało–czerwone” – mówił Bolesław Drobner w kwietniu 1945 r. „Jesteśmy gorąco przywiązani do ZSRR, nie chcemy jednak być prowadzeni za rękę, niech wiedzą wszyscy o tym, że chcemy iść pod rękę”- mówił z kolei w październiku 1956 r.
Autorem tych dwóch sprzecznych opinii, był właśnie Bolesław Drobner.
Od 1946 do wiosny 1956 r. był inwigilowany przez Urząd Bezpieczeństwa jako rzekomy reprezentant „prawicy socjaldemokratycznej”. Do 1956 r. nie odgrywał istotnej roli politycznej, choć zasiadał w Sejmie. Pełnił w tym okresie m. in. funkcję prorektora UJ do spraw administracyjnych oraz zastępcy kierownika Wydziału Propagandy KW PZPR. Publicznie akceptował działania władz komunistycznych, jednak na zamkniętych spotkaniach i w listach sprzeciwiał się m. in. zbyt pozytywnej ocenie Socjaldemokracji Królestwa Polskiego i Litwy (która była prekursorką ruchu komunistycznego w Polsce).
#luckytravelpl#dolnyśląsk#WrocławPrzewodnik#dolnyśląskjestpiękny#wroclovers#wroclaw_official#wrocław#dolnyslask#wro#wroclawcity#Breslau
