Fary miejskie we Wrocławiu:
– Katedra św. Marii Magdaleny
– Kościół Garnizonowy. Bazylika Mniejsza pw. św. Elżbiety
Panoramę Wrocławia zdominowały te dwie gotyckie świątynie i dziś kilka informacji w temacie epitafiów i płyt nagrobnych w kościołach i wokół nich, ale z perspektywy historycznej.
Na początek zwracam uwagę w zakresie stosowanych terminów form nagrobków i ich pochodzenia:
starożytny Egipt – mastaby i piramidy
starożytna Grecja – stela, tolos, mauzoleum
starożytny Rzym – stela, sarkofag, kapliczki
średniowiecze – nagrobki oznaczone płytą kamienną, krzyżem, reprezentacyjne – w kościołach w formie płyty montowanej w posadzce lub ścianie (tumba), sarkofag
od renesansu – wielokondygnacyjne nagrobki przyścienne z dekoracją zależna od epoki,
od klasycyzmu i współcześnie – skromniejsze nagrobki w formie grobowców na cmentarzach, płyt, pomników, czy prostych, płasko ułożonych małych płyt.
Epitafia to krótkie inskrypcje umieszczone na grobach, pełnią one niezwykle istotną rolę w kontekście kulturowym, religijnym i osobistym.
Mają swoje korzenie w starożytnych cywilizacjach, takich jak Egipt, Grecja i Rzym. Egipcjanie wierzyli, że słowa zapisane na nagrobkach pomagają duszom w przejściu do zaświatów. Dlatego ich nagrobne inskrypcje często przedstawiały imię zmarłego, prośbę o opiekę bogów i wypowiedzi o życiu wiecznym. Z kolei w starożytnej Grecji epitafia często były poetyckie i zawierały filozoficzne refleksje na temat śmierci i życia.
W średniowiecznej Europie chrześcijaństwo nadało epitafiom nowy wymiar. Teksty nagrobne nabrały formy modlitwy za duszę zmarłego. Często odzwierciedlały wiarę w życie wieczne, nadzieję na zmartwychwstanie oraz potrzebę pojednania z Bogiem. W okresie renesansu pojawiły się epitafia bardziej zindywidualizowane, często uwieczniające zasługi i osiągnięcia osób.
Najbardziej znane, za sprawą mediów, są epitafia z grobów sławnych osób.
Na grobie prof. Zbigniewa Religi widnieje napis „Żeby innych zapalić trzeba samemu płonąć”, . Grób Marka Kotańskiego, twórcy Monaru opatrzono napisem – „Tu leży człowiek, który pomagał”, Adama Hanuszkiewicza – „Umarł Hanuszkiewicz, nudno będzie w teatrze”, Jana Kiepury – „Gdy człowiek umiera nie pozostaje po nim na tej ziemi nic oprócz dobra, które uczynił innym”, Czesława Niemena – „Nie żal nic, żal tak wiele”.
A jakie znajdziemy formy nagrobków i epitafia na naszych kościołach farnych? O tym wspólnie z @luckytravelpl oraz @Wrocławskie ciekawostki – miejsca/ludzie/historie będziemy opowiadać na naszych wycieczkach. Poniżej linki do wydarzeń:
I. Mauzoleum Piastów Śląskich we Wrocławiu:
https://www.facebook.com/events/1593773014586408
https://www.facebook.com/events/1392581452118443
https://www.facebook.com/events/501386886303462
https://www.facebook.com/events/582908881287389
https://www.facebook.com/events/1116848732980358
II. Kościoły Farne wokół Rynku Wrocławskiego:
https://www.facebook.com/events/609913661624367
https://www.facebook.com/events/962722371959914
https://www.facebook.com/events/3555917994552184
https://www.facebook.com/events/587499370809632
Zdjęcia pochodzą ze strony: www.polska-org.pl
